برای بررسی تاثیر فصد خون بر بهبود کبد چرب ابتدا بهتر است با بیماری کبد چرب و علائم آن کمی آشنا شویم.
کبد چرب، که به عنوان بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) شناخته می شود، علت شایع و در حال افزایش بیماری مزمن کبدی در سراسر دنیاست. با توجه به تغییر سبک زندگی و کاهش تحرک مردم جامعه بدلیل پیشرفت تکنولوژی و اضافه شدن غذاهای پرکالری از قبیل فست فودها به رژیم غذایی، انتظار افزایش روند رو به رشد بیماری کبد چرب و تجمع چربی در کبد وجود دارد؛ اهميت اين بيماري به خاطر تخريب سلولهاي كبدي است و در صورت عدم تشخيص زودرس و درمان مناسب ميتواند منجر به بيماري پيشرفته و غير قابل برگشت كبدي به نام «سيروز» شود. یکی از روش های درمانی که در برخی موارد به کار می رود، فصد خون یا “Phlebotomy” است.
فصد خون یک روش پزشکی است که در آن مقداری از خون از بدن فرد خارج میشود. این روش معمولاً برای کاهش سطح آهن در بیماران مبتلا به بیماری های خاصی مانند هموکروماتوز، یا برای درمان برخی اختلالات خونی انجام میشود. فصد خون همچنین ممکن است در درمان برخی بیماری های کبدی به کار رود، مانند کبد چرب. این فرآیند معمولاً تحت نظارت پزشکی و در محیطهای بهداشتی انجام میشود و میتواند به بهبود وضعیت سلامتی بیمار کمک کند. با این حال، مانند هر روش پزشکی دیگری، فصد خون نیز ممکن است با عوارض جانبی همراه باشد که نیاز به مراقبت و پایش دارد.
با فصدچی مرکز تخصصی فصد خون همراه باشید تا در این مقاله به بررسی مزایا، معایب، روش انجام و میزان تأثیر فصد خون بر کبد چرب بپردازیم.
مشاوره و رزرو نوبت
علائم کبد چرب چیست؟
بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) معمولاً بدون علامت است، اما در صورت بروز علائم، ممکن است شامل خستگی مداوم، احساس ناخوشی عمومی، درد یا ناراحتی در ناحیه بالایی سمت راست شکم، افزایش وزن، تغییر در اشتها، احساس پری و نفخ و تغییرات در خواب باشد. در موارد شدیدتر مانند سیروز علائمی مانند خارش پوست، ورم شکم، تنگی نفس، ورم در پاها، رگهای خونی شبیه عنکبوت زیر سطح پوست، بزرگ شدن طحال، کف دستهای قرمز و زردی پوست و چشمها (یرقان)، کبودی و خونریزی سریع، تغییر رنگ ادرار به تیره، افزایش سایز سینه در مردان می تواند بروز کند. تشخیص و درمان به موقع این علائم میتواند به جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک کند.
لینک مفید: علائم غلظت خون
فواید فصد خون برای بهبود کبد چرب چیست؟
فصد کبد یا فصد خون کبدی، یک روش درمانی سنتی است که در آن خون از بدن فرد خارج میشود تا به بهبود وضعیت کبد کمک کند. این روش معمولاً در طب سنتی و برخی فرهنگ ها به عنوان روشی برای کاهش سموم و بهبود عملکرد کبد مورد استفاده قرار میگیرد.
فصد خون می تواند به کاهش سطح چربی و بهبود عملکرد کبد در بیماران مبتلا به کبد چرب کمک کند. با خارج کردن مقداری از خون، سطح آهن در بدن کاهش می یابد و این موضوع میتواند به بهبود متابولیسم و کاهش التهاب کبدی منجر شود. در نتیجه، فرآیند های ترمیمی کبد تسهیل شده و ممکن است به بهبود وضعیت کلی کبد کمک کند. آزمایش فریتین خون برای تعیین سطح آهن خون انجام می شود.
علاوه بر این، فصد خون میتواند به بهبود علائم مرتبط با کبد چرب مانند خستگی و دردهای شکمی کمک کند. کاهش چربی کبدی و بهبود جریان خون به کبد باعث افزایش کارایی این عضو حیاتی میشود. همچنین، با کاهش بار اضافی بر روی کبد، احتمال پیشرفت بیماری به مراحل جدیتر نیز کمتر میشود.
لینک مفید: تفاوت اهدا خون و فصد خون
بهترین زمان انجام فصد خون برای بهبود کبد چرب
بهترین زمان برای انجام فصد خون در بیماران مبتلا به کبد چرب به شرایط فردی هر بیمار بستگی دارد. معمولاً در کلینیک فصد خون فصدچی پس از ارزیابی وضعیت بیمار، تاریخ و زمان مناسب برای فصد خون تعیین می شود. در برخی موارد، ممکن است فصد در فواصل منظم و بسته به سطح آهن و وضعیت کبد انجام شود. همچنین، بهتر است این عمل در زمانی صورت گیرد که بیمار از علائم شدید کبد چرب رنج نمیبرد. مشاوره با پزشک متخصص بهترین راه برای تعیین زمان مناسب خواهد بود.
به طور دقیق تر در مقالات علمی اینگونه ذکر شده است که: زمان مناسب براي انجام فصد، معمولا در روشنايي به ويژه در ساعت دوم يا سوم از روز، در نيمه دوم ماه قمري كه نور ماه شروع به كم شدن ميكرد روزهاي يكشنبه و سه شنبه و ترجيحا زماني غير از فصل زمستان بود. منابع پزشكي قديم درباره علت انتخاب اين روزها و ساعتها و فصلها سخني نگفته اند؛ اما قطعا اين كارها بر اساس اعتقادات رايج در پزشكي قديم بوده كه زمان و مكان و فصول سال را در عملكرد بدن انسان، افزايش و كاهش اخلاط و حتي تأثير غذاها بر بدن، مؤثر ميدانستند. پزشكان توصيه مي كردند در زمانهايي كه هوا گرم مثل ماه خرداد (برج جوزا) و يا سرد و خشك، مثل ماه هاي آبان تا دي، خشك است، فصد انجام نشود.
لینک مفید: تاریخچه فصد خون
چه نکاتی قبل و بعد از فصد خون باید رعایت شود؟
در مقاله “فصد در پزشکی مسلمانان” اینگونه آمده است که پيش از انجام فصد، فصاد بايد وضع بدن بيمار را با دقت در نظر گيرد تا دريابد آيا مي توان آن بيمار را فصد كرد يا نه؟ از جمله پيش آگاهي هاي ضروري، ميزان سن بيمار، مزاج بيمار، فصل بيماري، وضع آب و هوا، محل زندگي وي، وضع ظاهري بيمار مانند چاقي و لاغري و نيز قوت و يا ضعف دهانه معده بود. پس از ملاحظه اين شرايط، اگر مانعي براي اجراي فصد نبود، فصاد وظيفه داشت با ملاحظه رگ مورد نظر، زمان شكافتن رگ، مقدار خون و نوبتهاي خونگيري، عمل فصد را انجام دهد.
فصادان توصيه ميكردند بيمار تا 12 ساعت پيش از انجام فصد، از آميزش اجتناب كند. به منظور پيشگيري از بيهوش شدن بيمار در حين عمل فصد، پيش از فصد به وي نوشيدني هاي ترش مزه مانند آب انار، آبغوره و يا آب سيب ترش داده مي شد.
بعد از فصد خون، توصیه میشود محل انجام فصد را به خوبی مراقبت کنید و از لمس کردن آن به مدت چند ساعت خودداری کنید. از فعالیت های سنگین و ورزش های شدید جلوگیری کنید. در صورت بروز علائم غیر عادی مانند خونریزی یا عفونت، فوراً به پزشک مراجعه کنید. مایعات کافی بنوشید تا از کم آبی بدن جلوگیری شود.
عوارض جانبی فصد خون برای کبد چرب چه مواردی هستند؟
فصد خون ممکن است با عوارض جانبی مختلفی همراه باشد. از جمله این عوارض می توان به کبودی و درد در محل انجام فصد، افت فشار خون، و احساس ضعف یا خستگی اشاره کرد. همچنین، در برخی موارد ممکن است خطر عفونت در محل سوراخ سوزن وجود داشته باشد. در صورتی که فصد به طور مکرر انجام شود، احتمال بروز مشکلاتی مانند کمخونی یا اختلالات الکترولیتی نیز وجود دارد. بنابراین، نظارت پزشکی و ارزیابی های منظم پس از انجام فصد خون برای کاهش این عوارض ضروری است. در مقاله درمان فشار خون پایین در منزل می توانید در صورت افت فشار خون، راه های درمانی موجود را بررسی و بهترین گزینه را انتخاب کنید.
فصد خون در منزل
انجام فصد خون در منزل نیاز به دقت و دانش کافی دارد و باید تحت نظر یک متخصص با تجربه صورت گیرد تا از بروز عوارض جانبی و مشکلات بهداشتی جلوگیری شود. همچنین، رعایت نکات بهداشتی و استفاده از وسایل استریل برای جلوگیری از عفونت ضروری است. یکی از نکاتی که باید برای رعایت نکات بهداشتی در نظر گرفت استفاده از کیسه فصد خون استاندارد و بهداشتی است که مرکز تخصصی فصد خون فصدچی علاوه بر ارائه خدمات فصد در منزل خدماتی مانند تزریقات در منزل، سونداژ معده و سونداژ مثانه را هم به صورت تخصصی و کاملا بهداشتی انجام می دهد. برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد سونداژ مثانه می توانید مقاله چه زمانی به سونداژ مثانه احتیاج داریم؟ را مطالعه کنید.
سوالات متداول در مورد تاثیر فصد خون بر بهبود کبد چرب
آیا انتخاب فصل برای انجام فصد خون مهم است؟
بله، فصل مناسب میتواند تأثیرگذار باشد. در برخی موارد، افراد ممکن است در فصلهای گرمتر به دلیل افزایش تعریق و از دست دادن مایعات، احساس بهتری بعد از فصد خون داشته باشند. همچنین، در فصولی که دما معتدلتر است، ممکن است بدن بهتر بتواند به شرایط جدید پس از فصد خون سازگار شود. با این حال، انتخاب زمان مناسب باید بیشتر به شرایط فردی بیمار و توصیههای پزشک بستگی داشته باشد. مشاوره با پزشک میتواند در این زمینه راهنمایی بیشتری ارائه دهد.
آیا ورزش نیز می تواند به بهبود وضعیت کبد چرب کمک کند؟
بله، ورزش میتواند به بهبود وضعیت کبد چرب کمک کند. فعالیت بدنی منظم به کاهش چربیهای اضافی بدن، بهبود متابولیسم و افزایش حساسیت به انسولین کمک میکند. بهترین نوع ورزش شامل ترکیبی از تمرینات هوازی (مانند پیادهروی، دویدن یا دوچرخهسواری) و تمرینات مقاومتی است. حتی فعالیتهای روزمره مانند پیادهروی نیز میتواند تأثیر مثبت داشته باشد. مشاوره با پزشک یا متخصص تغذیه برای برنامهریزی یک روال ورزشی مناسب نیز توصیه میشود.